Ook in de terminale zorg komt helaas parasitair gedrag voor. Neem een zorgvrager die erg ziek is maar al haar hele leven lijdt onder het dominante juk van haar man. Een man die roept dat ze moet blijven eten en drinken en eist dat ze een stevige maaltijd moet nuttigen. Ook kan ze geen pijn hebben zolang ze eet vindt hij.
Hij is zo sterk in zijn dominantie dat ondanks het feit dat ze geen trek in eten heeft ze haar echtgenoot gehoorzaamd en het voor zich houdt dat ze pijn heeft. Haar gelaatstrekken spreken echter voor zich. Pas als er uitleg aan de volwassen kinderen komt wat er thuis gebeurt en waarom dat het niet goed is, krijgt de hulpverlening meer ruimte en kan de zorgvrager zelf aangeven wat ze wil.
Helaas snappen de behandelende artsen hierdoor ook niet dat zorgvrager al dagen ondraaglijke pijn heeft en komt dus de pijnbestrijding veel te laat en in te lage dosering op gang. Mevrouw overlijdt lijdende enkele dagen later zonder aan rouwverwerking te hebben kunnen doen en nog steeds in pijn.
Ook kreten als: “Waar is je vechtlust gebleven?” “Als ouder hoor je niet aan het graf van je kind te staan” “Over doodgaan praten we niet”, kunnen maken dat iemand maar door blijft gaan met een behandeling, terwijl de patiënt voelt dat zijn lichaam hem een halt toe roept en dat hij zich moet overgeven. Maar omdat echtgenoten, kinderen of zorgverleners nog niet zo ver in het rouwproces zijn (of er nooit zullen komen) kwellen ze de stervende met hun verlatingsangst en eisen indirect dat de patiënt moet blijven doorgaan met vechten.
Drinken en eten aan een stervende geven als deze zelf niet meer wil (organen zijn aan het afsterven) betekent dat het metabolisme het niet meer aankan met als gevolg meer en langduriger lijden. Het gaat dus over ego, angst en onwetendheid. Maar het categorisch niet willen luisteren naar de zorgvrager of de hulpverlener is zeer kwetsend voor de patiënt. Ook het niet luisteren of in gesprek willen gaan met zorgverleners hierover is erg verontrustend gedrag.
Immers je eigen dogmatische wensen bij de stervende neerleggen is “de ander helemaal leegzuigen” omdat jijzelf nog weinig weet over het leven maar het ook niet wil leren. Egocentrisme van omstanders maken dat de patiënt meer lijdt dan nodig is omdat omstanders nog vol onbegrip over het leven zijn en niet willen leren nu er die kans is.
Ook zijn er mensen die bang zijn voor een pomp (Morfine) aan het eind van hun leven. Ze laten daarmee zien dat ze niet snappen dat je geen pijn hoeft te lijden en dat je niet doodgaat aan morfine en dat zo een geleidelijke afgifte middels de pomp heel zacht (Palliatief) werkt voor de zieke en benauwdheid vermindert.
Ook artsen kunnen parasiteren op hun patiënten. Bijvoorbeeld door geen weet te hebben van het geleefde leven van de patiënt en niet op tijd in te gaan op een verzoek van pijnbestrijding of een wens om in sedatie gebracht te worden of om euthanasie te plegen. Vaak is het hun eigen angst die ze niet onder ogen durven komen.
Maar zijn ze dan wel geschikt voor hun vak? Het zou beter zijn dat ze de volgende dag weer een gesprek hebben met de patiënt in plaats van deze een hele week te laten wachten in lijden en te kijken naar de mogelijkheden en dan op tijd tot handelen over te gaan.
Pauline Laumans
Holistisch Therapeut en levenscoach
